İsim değiştirmek için ne yapmak gerekir?

İsim değiştirmek için ne yapmak gerekir?
İsim değiştirme davası nasıl ve hangi gerekçelerle açılabilir, biliyor musunuz? Peki ya soyadı nasıl değiştirilir? Çocuklara hangi isimleri koymak yasaktır? Yanıtlarını aşağıdadır.

İsim, hayatımız boyunca taşıyacağımız etiketimiz gibidir. Toplum içinde rahatsız eden, aşağılayan ya da küçük düşüren isimlerin yaratacağı travmayı düşünsenize… Hukuk, bu soruna “isim değiştirme” ya da “isim tahsisi” diye adlandırılan davalarla çözüm bulmuş. Pek, hangi gerekçelerle ve nasıl isim değiştirme davası açılabilir? Kimler soyadlarını değiştirebilir? Evlendikten sonra kadınlar kendi soyadlarını da kullanmak için ne yapabilirler? Avukat Suat Aydın'ın verdiği yanıtlar

İsim değiştirmek için hangi sebepler geçerli kabul edilir?
İsim değiştirmenin haklı sebeplere dayanması gerekir. O isimle tanınmış olmak, ismin toplum içinde kişiyi rencide etmesi gibi sebepler olmalı. Örneğin Döndü, Durdu, Satılmış gibi belirli anlam ifade eden ve kişiyi psikolojik olarak bulunduğu sosyal ortamda sıkıntıya sokan isimlerin değiştirilmesi, kişi tarafından haklı olarak istenebilir. Menfaati zarar gören kimse, ismin değiştirilmesinden itibaren bir yıl içerisinde bu ismin tekrar değiştirilmesini, iptal edilmesini isteyebilir.

İsim değiştirme davası nasıl açılır?
Toplum içinde nahoş karşılanan, aşağılayıcı, insanı tedirgin eden ve psikolojisine zarar veren ismi için kişi “isim tahsisi” davası açabilirler. Bunun için asli hukuk mahkemesine müracaat eder. Toplum içerisinde bu isimden rahatsız olduğunu, isminin kötü şeyler çağrıştırdığını iddia eder ve kullanmak istediği ismi de dilekçesinde belirterek, isminin kullanmak istediği isim olarak düzeltilmesini talep eder. Mahkeme bu davayı görür ve eğer ismin tahsis edilmesini, yeni talep edilen ismin kullanılmasını kabul ederse, bunu nüfus müdürlüğüne bildirir. Kişi, başka bir isimle tanınıyorsa ve ismi nüfusa farklı kaydedilmişse, mahkemeye müracaat ile dostlarının onu hep diğer isimle tanıdığını, işlerini bu isimle yaptığını, hukuki menfaati olduğunu söyleyerek ve iki tanıkla birlikte bu ismi kullandığını ispat ederek mahkemeden isminin değiştirilmesini ve nüfus müdürlüğüne bildirilmesini talep edebilir. Bu dava görülür ve kabul edilirse isim değişmiş olur.

Soyadı değişikliği için nasıl dava açılır?
Soyadı değişiklikleri için asli hukuk mahkemesine başvurulur. Dava dilekçesinde davalı olarak nüfus idaresi gösterilir. Bu davada cumhuriyet savcısı da yer alır. Çocuklar için soyadı değişikliği gerekiyorsa müracaatı velisi yapar. Haklı bir gerekçesi olması durumunda mahkeme çocuğun veya yetişkinin soyadını değiştirebilir. Soyadı değişikliğinde hakkı elinden giden kişiler ise bu işlemin yapılmasından itibaren bir yıl içerisinde mahkemeye müracaatla bunun iptalini isteyebilir.

Çocuğa hangi isimleri koymak yasaktır?
Çocuklara isim verirken ahlaka, kanuna, örf ve adetlere aykırı isimler vermemek gerekir. Kanunun yasakladığı isimler aşağılayıcı, hakaret içeren, ahlaka aykırı isimlerdir ve nüfus memuru bunu gözetir. Bu isimlere örnek olarak hayvan isimleri, bir toplumu aşağılayan nitelemede bulunduran isimlerden söz edebiliriz.

Kimler soyadını değiştirebilir?
Toplumda rahatsız edici bir soyadı olan ve bundan rahatsızlık duyan insanlar soyadının değiştirilmesini talep edebilirler. Burada davalı nüfus müdürlüğüdür. Dava, asli hukuk mahkemesinde açılır ve davada cumhuriyet savcısı da yer alır. Cumhuriyet savcısının yer alması, kamu düzenine zarar verecek, topluma kötü örnek teşkil edecek soyadlarının olmamasını sağlamaktır. Eğer isminde ve soy isminde bir değişiklik isteyen kişinin, bunda hukuki ve manevi bir menfaati olacaksa, yani talebi haklı bir sebebe dayanıyorsa soyadını değiştirebilir. Mahkeme bu haklı nedenleri inceler ve gerekli görürse davayı kabul eder. Mahkemenin nüfus müdürlüğüne bildirmesiyle o kişinin soyadı değişmiş olur.

Evlenen kadın kendi soyadını da kullanmak isterse ne yapmalı?
Evlenen kadın kendi soyadını da kullanmak isterse ve evlilik sırasında evlendirme memuruna bunu beyan etmişse, asli hukuk mahkemesine müracaat ile çok basit bir dava sonucu kendi soyadını da kullanabilir. Kendi soyadını, eşinin soyadından önce gelmek kaydıyla kullanabilir.