ÇOCUK BAKICISI TANIM
Okul öncesi eğitim kurumlarında (anaokullarında, çocuk yuvalarında ve kreşlerde) çocukların günlük bakımlarını yapan ve eğitimlerinde eğiticiye yardımcı olan kişidir.
GÖREVLER
- Çocukların tuvalet, uyku, yemek gibi günlük faaliyetlerini yapmalarına yardımcı olurken sosyal kuralları öğrenmelerini sağlar,
- Çocukların el, yüz temizliğini yapar, kirli giysilerini değiştirir,
- Çocukların yaşlarına uygun, tüm gelişim alanlarına yönelik etkinliklerin uygulanmasında eğiticilere yardımcı olur,
- Günlük etkinliklerde ihtiyaç duyulan eğitici araçlar, hikaye kitapları, oyuncaklar vb. eğitim materyallerinin hazırlanmasında eğiticiye yardımcı olur.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Evcilik oyuncakları,
- Öykü kitapları, resim defteri,
- Bu yap kartları, büyük ve küçük tahta bloklar,
- Dolgu hayvan oyuncakları,
- Yapı-inşa oyuncakları,
- Renkli karton ve elişi kağıtları,
- Resimli kağıtlar,
- Küçük makas, çeşitli yapıştırıcılar,
- Oyun hamuru,
- Artık materyaller (düğme, plastik şişeler, kumaşlar, gazoz kapakları vs.)
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Erken Çocuklukta Öğretmen Yardımcısı /Çocuk Bakıcısı olmak isteyenlerin;
- Normal düzeyde genel yeteneğe sahip,
- Çocukları seven, hoşgörülü,
- Düzgün konuşması olan,
- Dikkatli, sabırlı,
- Sorumluluk sahibi,
- Yaratıcılık yeteneği gelişmiş,
- Pratik ve hareketli çalışma temposuna uyum sağlayabilen
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Erken Çocuklukta Öğretmen Yardımcıları / Çocuk Bakıcıları ana okullarında, çocuk kreşlerinde ve yuvalarda görev yaparlar. Bazen evlerde de çocuk bakabilirler. Çalışma ortamı temiz ve oldukça hareketlidir. Sürekli hareket halinde ve her zaman çok dikkatli olmak zorundadır. Küçük çocukların dilinden anlamak ve onlara şefkatle, sabırla davranabilmek meslekte başarı için ön koşuldur. Çalışma saatleri düzenlidir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi
-Meslek liseleri, anadolu meslek liseleri ve anadolu teknik liselerinin Çocuk Gelişimi ve Eğitimi alanı Erken Çocukluk Eğitimi dalında,
-Kız Teknik Öğretim Olgunlaşma Enstitüleri, Pratik Kız Sanat Okullarında,
-Bazı kamu ve özel kurumların düzenledikleri kurslarda (Örneğin, Türkiye İş Kurumunca vasıfsız kişilere yönelik meslek edindirmeyi amaçlayan kurslardan "Çocuk Bakıcılığı” kursuna devam eden kişi bu mesleği edinebilir.) verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
-Meslek liselerine giriş için en az ilköğretim okulu mezunu olmak,
-Anadolu meslek ve anadolu teknik liselerine girebilmek için ise ilköğretim okullarının 6-7-8. sınıflarında yapılacak olan “Seviye Belirleme Sınavlarının” (SBS) sonucuna, yıl sonu ders ortalamaları ile belirlenen “Yılsonu Başarı Puanının (YBP) eklenmesi ile elde edilecek olan yeterli Genel Orta Öğretim Yerleştirme Puanına (G-OYP) sahip olmak gerekmektedir.
Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar teknik lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek isteyen öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları, kurum müdürlüğünce onaylanarak ders kesiminden ortalama yükseltme sınavlarının bitimini izleyen beş iş günü içinde öğrencilere verilir.Teknik lise ve doğrudan alana kayıt yapılan programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında;
a) 10 uncu sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü çalışma saati bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu kurum müdürlüğüne başvururlar.
b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar. Alana yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu puanlara göre yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek olmak üzere listeleri düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt-kabulleri, ağustos ayının üçüncü haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek şekilde planlanır ve yıllık çalışma takviminde gösterilir.
-Pratik Kız Sanat okullarında öğrenim görmek için ilköğretim çağı dışında olmak, Kız Teknik Öğretim Olgunlaşma Enstitülerinde öğrenim görmek için ise ilköğretim okulu mezunu olmak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Meslek Liselerinde eğitim süresi 4 yıl,. Ortak 9.sınıfın sonunda meslek lisesine geçiş yapan öğrencinin alanı belirlenir. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir. 11. ve 12. sınıfta diplomaya götüren dala ait yeterlikleri içeren dersler yer almaktadır. 10. sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî kapasitesi ile öğrencilerin mesleki yeterlikleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılır. Kız Teknik Öğretim Olgunlaşma Enstitülerinde ise 2 yıldır.Öğrenim gören öğrenciler, 9. sınıfta genel kültür derslerinin yanısıra, tanıtım ve yönlendirme dersi de alırlar. Ayrıca temel sanat eğitimi, bilgisayar, araştırma teknikleri,girişimcilik, insan ilişkileri ve iletişim, ilkyardım, çocuk gelişimi, anne ve çocuk sağlığı, özel eğitime giriş, özel eğitim, çocuk beslenmesi, çocuk ruh sağlığı, drama gibi meslek dersleri de okutulmaktadır.
- Meslek liselerinde öğrenim gören öğrenciler 11. sınıfta 3 gün işletmelerde, 2 gün okulda beceri eğitimi yaparlar.
- Pratik kız sanat okullarında istek olması ve grup oluşturulması durumunda düzenlenen meslek kurslarının süresi değişmektedir.
- Örgün eğitime denk olarak hazırlanan modül programlardan herhangi birisinin tüm modüllerini başarı ile tamamlayarak bölüm diploması alan lise mezunlarına kız meslek lisesi Çocuk Gelişimi Bölüm Diploması verilir. (Ortaokul mezunlarının açık lisede genel kültür derslerini almaları koşulu vardır.)
- Pratik kız sanat okullarında verilen kurslardaki eğitim konuları H- Ek Bilgiler kısmında açıklanmıştır.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Kamu kuruluşlarına bağlı kreşlerin, özel yuva ve anaokullarının, gündüz bakımevlerinin sayısının artmasıyla çalışma alanı gelişen bir meslektir. Ayrıca evinde çocuk bakıcılığı yapan veya bakımını üstlendiği çocuğun evine giderek bakıcılık yapanların sayısı çalışan annelerin sayısına bağlı olarak artmaktadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarına bağlı kreşlerde çalışan çocuk bakıcılarında kız meslek lisesi mezunu olmaları şartı aranmamaktadır. İlkokul ya da ortaokul mezunu kişiler bu alanda çalışmak için istekli oldukları, aranan özellik ve şartları taşıdıkları takdirde bu alanda çalışabilirler. Kız meslek lisesi mezunları anaokulu, anasınıfı, yuva ve çocuk kulüplerinde çocuk eğiticisi olarak görev yapmaktadırlar. Ancak özel kreşlerde çalışan çocuk bakıcılarında Kız Meslek Lisesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi bölümünü bitirmiş olma şartı aranmaktadır.
Özel bir takım şirketler tarafından organize edilen saatlik çocuk bakıcılığı özellikle üniversite öğrencilerine çalışma olanağı yaratmaktadır.
BURS KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitim süresince öğrenciler, işletmelerde beceri eğitimi sırasında, asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere ücret alırlar.Meslek eğitimi bittikten sonra mezunlar genellikle asgari ücretle işe başlarlar. Daha sonraki yıllarda, işyeriyle olan anlaşmaya bağlı olarak ücret artışı söz konusu olmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
Kız meslek /meslek liseleri, anadolu meslek liseleri ve anadolu kız meslek liselerinin, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi alanından mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan ÖSS’ye girip yeterli puan almaları halinde Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Öğretmenliği, İşitme Engelliler Öğretmenliği, Görme Engelliler Öğretmenliği, Zihin Engelliler Öğretmenliği, Okul Öncesi Öğretmenliği, Okul Öncesi Öğretmenliği (Açıköğretim), Sosyal Hizmet Sağlık Yüksekokulu), Üstün Zekalılar Öğretmenliği lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ağırlıklı ortaöğretim başarı puanları diğer alanlardan mezun olan adaylara göre daha yüksek bir katsayıyla çarpılarak ÖSS puanlarına eklenmekte ve diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
Ayrıca, meslek liselerinin, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, Çocuk Gelişimi ve Bakımı alanından mezun olanlar, istedikleri takdirde Çocuk Gelişimi önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.Bu mesleği pratikten öğrenenler için unvan değişikliği yoluyla yükselmek mümkün değildir. Ancak tecrübe ve yeterliliğe bağlı olarak ücret yükselmesi söz konusudur.
Okul öncesi eğitim kurumlarında (anaokullarında, çocuk yuvalarında ve kreşlerde) çocukların günlük bakımlarını yapan ve eğitimlerinde eğiticiye yardımcı olan kişidir.
GÖREVLER
- Çocukların tuvalet, uyku, yemek gibi günlük faaliyetlerini yapmalarına yardımcı olurken sosyal kuralları öğrenmelerini sağlar,
- Çocukların el, yüz temizliğini yapar, kirli giysilerini değiştirir,
- Çocukların yaşlarına uygun, tüm gelişim alanlarına yönelik etkinliklerin uygulanmasında eğiticilere yardımcı olur,
- Günlük etkinliklerde ihtiyaç duyulan eğitici araçlar, hikaye kitapları, oyuncaklar vb. eğitim materyallerinin hazırlanmasında eğiticiye yardımcı olur.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Evcilik oyuncakları,
- Öykü kitapları, resim defteri,
- Bu yap kartları, büyük ve küçük tahta bloklar,
- Dolgu hayvan oyuncakları,
- Yapı-inşa oyuncakları,
- Renkli karton ve elişi kağıtları,
- Resimli kağıtlar,
- Küçük makas, çeşitli yapıştırıcılar,
- Oyun hamuru,
- Artık materyaller (düğme, plastik şişeler, kumaşlar, gazoz kapakları vs.)
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Erken Çocuklukta Öğretmen Yardımcısı /Çocuk Bakıcısı olmak isteyenlerin;
- Normal düzeyde genel yeteneğe sahip,
- Çocukları seven, hoşgörülü,
- Düzgün konuşması olan,
- Dikkatli, sabırlı,
- Sorumluluk sahibi,
- Yaratıcılık yeteneği gelişmiş,
- Pratik ve hareketli çalışma temposuna uyum sağlayabilen
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Erken Çocuklukta Öğretmen Yardımcıları / Çocuk Bakıcıları ana okullarında, çocuk kreşlerinde ve yuvalarda görev yaparlar. Bazen evlerde de çocuk bakabilirler. Çalışma ortamı temiz ve oldukça hareketlidir. Sürekli hareket halinde ve her zaman çok dikkatli olmak zorundadır. Küçük çocukların dilinden anlamak ve onlara şefkatle, sabırla davranabilmek meslekte başarı için ön koşuldur. Çalışma saatleri düzenlidir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi
-Meslek liseleri, anadolu meslek liseleri ve anadolu teknik liselerinin Çocuk Gelişimi ve Eğitimi alanı Erken Çocukluk Eğitimi dalında,
-Kız Teknik Öğretim Olgunlaşma Enstitüleri, Pratik Kız Sanat Okullarında,
-Bazı kamu ve özel kurumların düzenledikleri kurslarda (Örneğin, Türkiye İş Kurumunca vasıfsız kişilere yönelik meslek edindirmeyi amaçlayan kurslardan "Çocuk Bakıcılığı” kursuna devam eden kişi bu mesleği edinebilir.) verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
-Meslek liselerine giriş için en az ilköğretim okulu mezunu olmak,
-Anadolu meslek ve anadolu teknik liselerine girebilmek için ise ilköğretim okullarının 6-7-8. sınıflarında yapılacak olan “Seviye Belirleme Sınavlarının” (SBS) sonucuna, yıl sonu ders ortalamaları ile belirlenen “Yılsonu Başarı Puanının (YBP) eklenmesi ile elde edilecek olan yeterli Genel Orta Öğretim Yerleştirme Puanına (G-OYP) sahip olmak gerekmektedir.
Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar teknik lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek isteyen öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları, kurum müdürlüğünce onaylanarak ders kesiminden ortalama yükseltme sınavlarının bitimini izleyen beş iş günü içinde öğrencilere verilir.Teknik lise ve doğrudan alana kayıt yapılan programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında;
a) 10 uncu sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü çalışma saati bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu kurum müdürlüğüne başvururlar.
b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar. Alana yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu puanlara göre yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek olmak üzere listeleri düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt-kabulleri, ağustos ayının üçüncü haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek şekilde planlanır ve yıllık çalışma takviminde gösterilir.
-Pratik Kız Sanat okullarında öğrenim görmek için ilköğretim çağı dışında olmak, Kız Teknik Öğretim Olgunlaşma Enstitülerinde öğrenim görmek için ise ilköğretim okulu mezunu olmak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Meslek Liselerinde eğitim süresi 4 yıl,. Ortak 9.sınıfın sonunda meslek lisesine geçiş yapan öğrencinin alanı belirlenir. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir. 11. ve 12. sınıfta diplomaya götüren dala ait yeterlikleri içeren dersler yer almaktadır. 10. sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî kapasitesi ile öğrencilerin mesleki yeterlikleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılır. Kız Teknik Öğretim Olgunlaşma Enstitülerinde ise 2 yıldır.Öğrenim gören öğrenciler, 9. sınıfta genel kültür derslerinin yanısıra, tanıtım ve yönlendirme dersi de alırlar. Ayrıca temel sanat eğitimi, bilgisayar, araştırma teknikleri,girişimcilik, insan ilişkileri ve iletişim, ilkyardım, çocuk gelişimi, anne ve çocuk sağlığı, özel eğitime giriş, özel eğitim, çocuk beslenmesi, çocuk ruh sağlığı, drama gibi meslek dersleri de okutulmaktadır.
- Meslek liselerinde öğrenim gören öğrenciler 11. sınıfta 3 gün işletmelerde, 2 gün okulda beceri eğitimi yaparlar.
- Pratik kız sanat okullarında istek olması ve grup oluşturulması durumunda düzenlenen meslek kurslarının süresi değişmektedir.
- Örgün eğitime denk olarak hazırlanan modül programlardan herhangi birisinin tüm modüllerini başarı ile tamamlayarak bölüm diploması alan lise mezunlarına kız meslek lisesi Çocuk Gelişimi Bölüm Diploması verilir. (Ortaokul mezunlarının açık lisede genel kültür derslerini almaları koşulu vardır.)
- Pratik kız sanat okullarında verilen kurslardaki eğitim konuları H- Ek Bilgiler kısmında açıklanmıştır.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Kamu kuruluşlarına bağlı kreşlerin, özel yuva ve anaokullarının, gündüz bakımevlerinin sayısının artmasıyla çalışma alanı gelişen bir meslektir. Ayrıca evinde çocuk bakıcılığı yapan veya bakımını üstlendiği çocuğun evine giderek bakıcılık yapanların sayısı çalışan annelerin sayısına bağlı olarak artmaktadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarına bağlı kreşlerde çalışan çocuk bakıcılarında kız meslek lisesi mezunu olmaları şartı aranmamaktadır. İlkokul ya da ortaokul mezunu kişiler bu alanda çalışmak için istekli oldukları, aranan özellik ve şartları taşıdıkları takdirde bu alanda çalışabilirler. Kız meslek lisesi mezunları anaokulu, anasınıfı, yuva ve çocuk kulüplerinde çocuk eğiticisi olarak görev yapmaktadırlar. Ancak özel kreşlerde çalışan çocuk bakıcılarında Kız Meslek Lisesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi bölümünü bitirmiş olma şartı aranmaktadır.
Özel bir takım şirketler tarafından organize edilen saatlik çocuk bakıcılığı özellikle üniversite öğrencilerine çalışma olanağı yaratmaktadır.
BURS KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitim süresince öğrenciler, işletmelerde beceri eğitimi sırasında, asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere ücret alırlar.Meslek eğitimi bittikten sonra mezunlar genellikle asgari ücretle işe başlarlar. Daha sonraki yıllarda, işyeriyle olan anlaşmaya bağlı olarak ücret artışı söz konusu olmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
Kız meslek /meslek liseleri, anadolu meslek liseleri ve anadolu kız meslek liselerinin, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi alanından mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan ÖSS’ye girip yeterli puan almaları halinde Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Öğretmenliği, İşitme Engelliler Öğretmenliği, Görme Engelliler Öğretmenliği, Zihin Engelliler Öğretmenliği, Okul Öncesi Öğretmenliği, Okul Öncesi Öğretmenliği (Açıköğretim), Sosyal Hizmet Sağlık Yüksekokulu), Üstün Zekalılar Öğretmenliği lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ağırlıklı ortaöğretim başarı puanları diğer alanlardan mezun olan adaylara göre daha yüksek bir katsayıyla çarpılarak ÖSS puanlarına eklenmekte ve diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
Ayrıca, meslek liselerinin, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, Çocuk Gelişimi ve Bakımı alanından mezun olanlar, istedikleri takdirde Çocuk Gelişimi önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.Bu mesleği pratikten öğrenenler için unvan değişikliği yoluyla yükselmek mümkün değildir. Ancak tecrübe ve yeterliliğe bağlı olarak ücret yükselmesi söz konusudur.