İsmail Hakkı Baltacıoğlu
(1889-1978)
Yazar. İstanbul’da doğdu. Vefa idâdîsi’ni (1903), İstanbul Üniversitesi Tabiîye Bölümü’nü (190 bitirdi, pârü’l-’ muallimîn’de hat ve pedagoji dersleri verdi. İstanbul Üniversitesi’nde (1913-1933) pedagoji profesörlüğü, dekanlık ve rektörlük yaptı. Ankara, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinde profesörlük (1939-1942) yaptı. Afyon ve Kırşehir’den de milletvekili seçildi (1942, 1946). Ankara’da öldü.
Cumhuriyet devri yazarlarındandır. Sosyoloji, psikoloji, sanat, eğitim ve felsefe alanlarında 100′e yakın eser ve incelemeleri, deneme ve fıkra türünde yazıları da vardır. Hikaye, tiyatro eseri ve roman yazarlarındandır.
Hikaye ve romanları:
1. Yalnızlar (Hikaye, 1942), 2. Batak (Roman, 1942).
Tiyatro eserleri:
1. İnanmak (1939), 2. Salt Çelebi (1939), 3. Hayvanlar (1939), 4. Akıl Taciri (1940), 5. Kaafa Tamircisi (1940), 6. Andaval Palas (1940), 7. Kütük (1946), 8. Dolap Beygiri (1949), 9. Karagöz Ankara’da (1949), 10. Küçük Şehit (1961). Yeni Adam dergisi (aylık, ilk sayısı 1 Ocak 1934′te)de Baltacıoğlu’nun eseridir.
Felsefe kitapları:
1. Kalabin Gözü (1922), 2. Rousseau’nun Terbiye Felsefesi (1925), 3. Felsefe (193,
Sosyoloji kitapları:
1. Maarifte Siyâset (191, 2. Târih ve Terbiye (1933), 3. Türk’e doğru. 4. Batı’ya Doğru (1943), 5. Ziya Gökalp (1966)
Estetiğe dâir eserleri:
1. Demokrasi ve Sanat (1931), 2. Sanat (1934), 3. Tiyatro (1941), 4. Kara–göz Tekniği ve Estetik (1942), 5. Türkler’de Yazı Sanatı (195.
Dinî eserleri:
1. Kur’ân Tercümesi (1957), 2. Büyük Tefsir (1961).
Pedagoji İle ilgili eserleri de vardır. Sanatkârın hayatı, eserleri ve felsefesi için Sabri Kolçak’ın neşrettiği Prof. Ismail Hakkı Baltacıoğlu (Izmir, 196 adlı esere bakılmalıdır.]