Kalp Kapağı Nedir? | Kalp Kapağı Hastalıkları ve Tedavisi

Kalp dört odacıktan oluşur: üst kısımda iki kulakçık (sağ ve sol atrium) ve kulakçıkların altında iki karıncık (sol ve sağ ventrikül). Kulakçıklar ile karıncıklar arasında ve karıncıklarla buradan çıkan damarlar arasında kapaklar bulunur. Kapaklar, kanın tek yönlü akmasını, dolayısıyla kanın geri kaçışını engellemeye yarar. Kapaklar, kanın karıncıklara tek yönlü girişini sağlarken tek yönlü de çıkışını sağlarlar. Her kapak (2 yaprakçıktan oluşan mitral kapak hariç) 3 yaprakçıktan oluşur. Bu dört kalp kapak şunlardır:





1-Triküspit kapak: sağ kulakçık ve sağ karıncık arasında bulunur.

2- Pulmoner kapak: sağ karıncık ile pulmoner arter (akciğer arteri) arasında bulunur.

3- Mitral kapak: sol karıncık ve sol kulakçık arasında bulunur.

4- Aort kapağı: sol karıncık ile aort arasında bulunur.

Kalp Kapakları Nasıl Çalışır?
Kalp kası kasılıp gevşedikçe kapaklar açılır ve kapanır. Bu şekilde kan karıncıklara ve kulakçıklara dönüşümlü olarak dolar. Aşağıda kalbin sol tarafındaki kapakların nasıl çalıştığı anlatılmıştır:

Sol karıncık gevşedikten sonra aort kapağı kapanır ve sol kulakçıktan sol karıncığa kan akışını sağlamak için mitral kapak açılır.

Sol kulakçık kasılır ve sol karıncığa daha fazla kan akışı olur.

Daha sonra sol karıncık kasılır, mitral kapak kapanır ve böylece kanın tekrar sol kulakçığa kaçması önlenir. Aynı zamanda aort kapağı açılır, böylece kan aortaya atılır. Daha sonra sol karıncık gevşer aort kapağı kanın sol karıncığa geri kaçmasını engellemek için kapanır ve böylece döngü devam eder.

Benzer olaylar sağ tarafta, triküspit kapak ile pulmoner kapak arasında olur.

Kalp Kapak Hastalığı Nedir?
Kalp kapaklarındaki hastalıklar büyük oranda romatizmal kalp hastalığı sonucu oluşur. Bunun dışında, kapakların yapısal bozuklukları, kalp boşluklarının genişlemeleri, kalp damar hastalıkları, iltihabi hastalıklar da kapak hastalığına neden olabilir. Kapakçık hastalığı, kalbin kapakçıkları doğru çalışmadığında meydana gelir. Kapakçık hastalığı, kapakçıklardaki darlık veya yetmezlikten dolayı meydana gelebilir. Kalp kapaklarında iki türlü bozukluk olabilir:


Kapak Yetmezliği: Kapakçık yetersizliğinde kapakçığın leafletleri (yaprakçık) tamamen kapanamazlar ve kanın kapakçık içerisinden ters yönde geri kaçmasına neden olurlar. Bu ters yönde geri kaçan kana rejürjitan kan akışı denir.

Bazı hastalarda hem kapakçık yetersizliği hem de darlığı bir veya daha fazla kapakçıkta aynı anda bulunabilir. Kapakçıklar tam olarak kapanmaz; böylece yalnızca ileriye doğru akması gereken kanın bir kısmı da geriye doğru kaçar. Dolayısıyla kalbin yaptığı işin bir kısmı boşa gitmiş olur. Böylece kalbin yükü artar. Kapak yetmezliği fazla miktarda olursa kalp yetmezliğine neden olabilir.


Kapak Darlığı: Kapakçık leafletlerini (yaprakçık) oluşturan dokular sertleşerek kapakçık açıklığını daraltırlar. Bu durumda kapakçık içerisinden geçen kan miktarı azalır.
Daralmış bir kapakçık nedeniyle kalp kan pompalamak için daha çok güç sarf eder. Bu sebeple kalp gittikçe zorlanır ve pompaladığı kan miktarı giderek azalır. Eğer daralma hafifse kalbin genel fonksiyonları bozulmayabilir. Kapaklar arasındaki açıklık daralır, böylece kalbin diğer boşluklara veya damarlara kan göndermesi zorlaşır. Kalp bunu başarmak için daha fazla güç harcar. Darlık oranı fazla olursa kalpten atılan kanın azlığına bağlı şikayetler ortaya çıkar ve yine kalp yetmezliği oluşabilir.

Bazı durumlarda aynı kapakta hem darlık hem de yetmezlik olabilir.

Kapağın Hastalanması Kalbi Nasıl Etkiler?
Darlış veya kaçak nedeni ile bir boşlukta kan miktarı artarsa basınç artar ve o boşluk büyümeye başlar. Basıncın çok artması durumunda kalp kası kasılması bozulur ve geriye doğru bütün boşlukların basıncı artar. Sol kalp kapakları hastalandığında sol boşlukların basıncı artar ve bu akciğer içindeki kan basıncını arttırır. Bu durum sol kalp yetmezliği ile sonuçlanır. Belirtisi nefes daralmasıdır. Sol kalp yetmezliği başlamadan kapaktaki problem düzeltilmelidir.

Sağ kalp kapaklarından pulmoner kapakta doğumsal darlık dışında pek hastalık görülmez. Erken tanı genellikle konulur. Balonla kapak genişletilir, nadiren cerrahi gerekir. Trikuspit kapak ise genellikle sol kalp yetmezliği akciğerde basınç artışı sağ kalpte basınç artışını takiben hastalanır ve geriye kaçırır. Kaçak ileri derecede ise sonuç sağ kalp yetmezliği olur. Bu durumda bacaklarda ödem, karaciğerde büyüme, karında sıvı toplanması olarak klinik belirti verir.

Kapak Hastalıklarında Teşhis
Muayene-EKG-Ekokardiografi tanıyı koymakta yeterlidir. Bazı durumlarda yemek borusundan Ekokardiografi gerekebilir. Eğer operasyon ile tedavi yapılacak ise ve hastanın yaşı ile ise koroneranjio ile kalp damarlarının kontrolü gerekir.

Lütfen Dikkat:
Biz Forum Gerçek olarak sadece sağlık hakkında daha geniş ve doğru bilgilenmenizi sağlamaya çalışıyoruz. Sağlık probleminiz olduğunda kendi kendinizi tedavi etmeye çalışmak yerine,lütfen gecikmeden doktorunuza başvurunuz!