İsmail Hami Danişmend
(1899-1967)

Tarihçi, yazar, şâir. Merzifon’da doğdu. Beyrut Lisesini, College de France’ı (Paris) bitirdi. Maliye Meslek Mektebi, Edebiyat Fakültesi ve Mülkiye Mektebinde siyasî ve medenî tarih dersleri verdi (1912-1914). Bağdat Hukuk Mektebinde müdürlük yaptı (191. Sivas Kongresi’ne İstanbul temsilcisi olarak katıldı. Hakimiyet-i Millî Mücadele’yi destekleyici yazılar yazdı. Cumhuriyetten sonra İstanbul’a yerleşti, ilmî araştırmalar yaptı, eser yazdı. İstanbul’da öldü.
Türk ve İslâm tarihini belgelere dayanarak Türk’çü görüşale inceledi. Tarih, lügat ve şiir dallarında eserler verdi. Râbia Hatun Mahlası ile dörtlüklerden meydana gelen romantik aşk şiirleri yazdı.

Eserlerinden bazıları:
1. Türklerle Hind Avrupalılarının Menşe Birliği (2 cilt, 1935-1936), 2. Destan ve Dîvan Edebiyatlarında İstanbul Sevgisi (1941), 3. Ali Süavî’nin Türkçülüğü (1942). 4. İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi (4 cilt, 1947-1955), 5. İstanbul Fethinin Lisânı ve Medenî Kıymeti (1953), 6. Baltacı’nın Prut Zaferi (1955), 7. Türkiyat ve İslâmiyet Tetakikleri Külliyatı (1956), 8. Türk Irkı Niçin Müslüman Olmuştur? (1959), 9. Garp Menbâlarına Göre, Garp Medeniyetinin Menbaı Olan İslâm Medeniyeti (1961), 10. Sadrazam Tevfik Paşa’nın Dosyasındaki Resmî ve Husûsî Vesikalara Göre 31 Mart Vak’ası (1961), 11. Garp Menbâlarına Göre Eski Türk Demokrasisi (1964), 12. Türklük Meseleleri (1966), 13. Garp İlminin Kur’ân-ı Kerim Hayranlığı (1967), 14. Sümer Türk Birliği (2 cilt, 1967).

Lügatleri: 1. Türkçe- Osmanlıca- Fransızca Sözlük (1935), 2. Tarih ve Coğrafyaya Âit Değişik İsimler Lügati (1937), 3. Fransızca- Türkçe Resimli Büyük Dil Klavuzu(2 cilt, 1954), 4. Tarihî Meseleler ve Menkabeler Lügati (1966).

Şiir kitabı: Rabia Hatun Şiirleri (1961).