Noktalama işaretleri arasında yer alan kısa çizginin (-) dilbilgisinde temel görevi satır sonuna sığmayan kelimeleri birleştirmek olduğu için “birleştirme çizgisi” olarak da bilinir. Fransızca tiref kelimesinden gelen tire, kısa çizginin bir diğer adıdır.

Kısa Çizginin Kullanımı

1) Satır sonuna sığmayan kelimeleri, uygun hecelerden bölmek amaçlı satır sonunda kullanılır.

Örnek:

Medya toplumlarında her şeyden önce dikkati çeken nokta; yazı araçlarının (birer simge olarak kalemin, kağıdın ve kitabın) medya araçları tarafından soğurulduğudur, bi-çim ve içerik değiştirildiğidir. (Erhan Kuzhan, Medya toplumlarında Yazın ve Sanat, İzlek, sayı:35/36)
2) Bir cümle içerisinde yer alan ara söz ve ara cümlelerin başı ve sonu kısa çizgilerle belirtilir. Kısa çizgiler ara cümlenin başına ve sonuna bitişik yazılır. Ara cümlelerin ve sözlerin diğer kullanımını parantez içinde yer alır ve parantez cümlesi olarak geçer. Bu tür cümle ya da kelimeler kısa çizgi ya da parantez yerine virgül kullanımıyla da belirtilebilir.

Örnek:

... Bu uygulama ya “görünür”dür -açık güç kullanımı ya da güç kullanılacağına dair doğrudan tehdit- ya da “normatif”tir. (Raymond Geuss, Eleştirel Teori)
3) Kelimelerin kök ve eklerinin ayrımı ile fiil kök ve gövdelerinin gösterilmesinde kullanılır.

Örnek:

es-te-tik, e-de-bi-yat-, e-leş-ti-ri vb.
sev-, oku-; okut-, başar- vb.
4) Fiil ve isim eklerinin yazımında eklerin başını konur.

Örnek:

İsmin –e hali, ismin –de hali, -mak/mek, -li, -(i)m vb.
5) Kelimeleri hecelerine ayırmak için kullanılır.

Örnek:

İs-tan-bul, İz-mir, E-ge, u-çu-rum vb.
6) İki kelime veya sayı arasında "ve, ile, ila bağlaçları" yerine ve ya "-den, -e" anlamlarını vermek için kullanılır. Ancak cümlede birbiri ardına gelen sayı adları arasına konmaz.

Örnek:

Türkçe-İngilizce çeviri, Amerika-Irak ilişkileri, Ankara-İstanbul yolu, 1912-1913 Balkan Savaşı, 2015-2016 öğretim yılı, 12.00-13.30 öğle arası vb.
On on beş kişilik gruplar, üç beş gün içerisinde, bir iki haftaya kadar vb.
7) Eski Arapça ve Farsça’da türemiş, birleşik kelimeler ile tamlamaları birbirinden ayırmak için kullanılır.

Örnek:

Servet-i Fünûn, nam-ı diğer, dest-i izdivaç, darü’l-fünûn, put-perest vb.
8) Matematikte sıfırdan küçük değerleri göstermek ve çıkarma işleminde eksi işareti amacıyla kullanılır.

Örnek:

-5, 7-3=4
Kısa çizgi kullanımında dikkat edilecekler

1) Satır sonundan ve satır başında kesme işareti ile ayrılmış kelime heceleme kurallarına uygun olsa bile tek harfler bırakılmaz.

Örnek:

Yanlış kullanım: i-kilem, tabi-i
Doğru kullanım: iki-lem, ta-bii
2) Satır sonuna gelen ve ek alan özel isimlerde sadece kesme işareti kullanılır.

Örnek:

Ayşe’
den.......

3) Satır sonuna gelen bileşik kelimeler okunuşları baz alınarak hecelenerek bölünür.

Örnek:

Balarısı (ba-la-rı-sı), başasistan(ba-şa-sis-tan), aşıkane (a-şı-ka-ne)